::บั้นพยากรณ์หรือกาลนับมื้อส่วย :บ่าวริมโขง:bandonradio

๑๐.  บั้นพยากรณ์หรือกาลนับมื้อส่วย111
       เป็นคำสอนที่มุ่งเตือนสติให้ตั้งมั่นอยู่ในหลักของศีลธรรม  ถ้ากาลเวลาล่วงผ่านไปจิตใจของมนุษย์นั้นย่อมเปลี่ยนแปลงไป  และท่านได้มุ่งสอนคล้ายกับปัญหาของพระเจ้าปัสเสนทิโกศลมาทูลถามกับพระพุทธเจ้า  แต่ของภาคอีสานท่านเรียกว่ากาละนับมื้อส่วย(เสื่อมถอย,หย่อนยาน)ทั้งคลองศีลธรรมและจารีตประเพณีต่างๆก็จะเสื่อมถอยไปด้วย  เพราะมนุษย์มองไม่เห็นคุณค่าของศีลธรรมแต่กลับไปเชิดชูวัตถุแทน  ดั่งนั้นท่านนักปราชญ์จึงได้แปลงสารเพื่อให้พี่น้องชาวพุทธได้หันกลับมาสู่หลักธรรมของพระพุทธเจ้า  ดังนี้คือ
    ๑)    บัดนี้กาละนับมื้อส่วยหลายปีเป็น        อันต่างมาแล้ว
        พระหากเทเทศน์ไว้            ภายสร้อยศาสนา
หมายถึงกาลเวลาผ่านไปหลายปีก็จะมีเหตุการณ์ต่างๆเกิดขึ้นก็จะมีการเสื่อมถอยหย่อนยานบั้นปลายศาสนา
    ๒)    ฝูงหมูหญิงชายส่วยสิบสาม        สิมีลูกลือแล้ว
        ชายและหญิงจำถูกกิเลสเข้าครอบงำแล้วจะมีลูกก่อนวัยอันควรอย่างดาดดื่น
    ๓)    นักปราชญ์ถมแม่น้ำนทีกว้าง        ขาดเขิน
หมายถึงนักปราชญ์ไม่กล่าวสอนธรรมหรือโลกจะขาดธรรมะหรือมีดร.เต็มบ้านเต็มเมืองแต่ประชาชนไม่ได้ความรู้จากเขาเลย
    ๔)    แม่นว่าสังฆะเจ้าทรงธรรม        ในสูตรก็ดี
        ยังเล่าแปลงจ่ายเชื้อเงินด้วง        คั่วขาย
        แม้ว่าพระสงฆ์ก็ยังมีการชื่อขายแลกเปลี่ยนเงินตราเหมือนชาวบ้าน(ชื่อหวย)
    ๕)    ลางเหล่ายังจำมั่นคำสอน            พุทธบาทก็มี
        สังฆะสมณ์สิ่งนั้นมีน้อย            บ่หลาย
        บางหมู่คณะก็ตั้งมั่นในคำสอนของพระพุทธจ้าแต่ว่ามีน้อย
    ๖)    โจราได้ทะวาวคำ            ม้าขี่ก็มี
        หมายถึงข้าราชการปล้นชาติจะมีรถยนต์นั่งฟรีน้ำมันฟรี
    ๗)    นักปราชญ์เป็นงาวง่วงถือกระเบื้อง    คั่วขอ
        คนหลักเป็นคนใบ้ใจเบา            คิดบ่ถืก
หมายถึงคนดีๆจะทำตัวเหมือนคนใบ้ไม่สนใจใคร  คนดีจะท้อใจเพราะสังคมไม่รับรองและคิดไม่ออกว่าจะทำอย่างไรดี  มีแต่ความวางเฉยต่อเหตุการณ์บ้านเมือง
    ๘)    หินแฮ่ไหลล่องแก้งโฮฮ้อง        สนั่นเมือง
        หมายถึงคนไม่รู้หลักการบริหารแต่ได้ดีเพราะการประจบเจ้านาย
    ๙)    กบเขียดฮ้องประสงค์อ่าน            โคลงสาร
        ฝูงหมู่งูเพาพิษเงือกสิกลัว            เกรงย้าน
        ถึงเวลาแล้วประชาชนจะขับไล่ไปเอง(ประท้วง)
    ๑๐)    หินอยู่น้ำไหลล่อง            ตามกระแสร์
        เขาก็ไลสาครไปอยู่นอน            ในบ้าน
        หมายถึงผู้ที่เคยมีหลักหนักแน่นก็จะเป็นไม้หลักปักขี้ควาย
    ๑๑)    ปลาบึกขึ้นหนีสาคร            ค้างหาด
        คึดสิขึ้นอยู่ลี้ปลายไม้            สิ่งแลน
        ปูปลาฮู้เปิดน้ำหนีหน่าย            วังปลา
        คนดีๆมีศีลธรรมจะพากันหลีหนีไป
    ๑๒)    เขาก็แยงภูผาเถื่อนพนา            เนาค้าง
        สระบ่มีน้ำ                เอาไปทำไว้สู่แห่ง
        อุแอ่งหม้อหมางน้ำว่า            สิหนี
        หมายถึงผู้มีอำนาจฝ่ายปกครองจะโกงกินบ้านเมืองทำให้ประชาชนเดือนร้อน
    ๑๓)    เอี่ยนก็มาเปิดน้ำสิหนีจาก            วังตม
        เขาก็ไปแปงฮวงฮังอยู่เทิง            ปลายไม้
        หมายถึงประชาชนเบื่อละอาจริงๆ
    ๑๔)    งูเงือกพร้อมหนีเขื่อน            ชลธา
        เขาสิเนาภูผาบ่อนมัน            บ่มีน้ำ
        หมายถึงลูกหลานชาวบ้านขาดการเหลียวแลจากรัฐบาลจะหนีเข้ากรุง
    ๑๕)    มาลาฮ้างฮามสูญ                เสียกลิ่น
        หงษ์คำก้มกราบไหว้ประนมน้อม        หมู่กา
        หมายถึงคนดีจะทำลายศักดิ์ศรีตนเองไปหลงกราบไหว้งอนง้อคนชั่ว
    ๑๖)    หมากพร้าวมาเปิดต้นตกล่วง        ลงดิน
        มันบ่ยินดี                ดอมผู้เฮ็ดบุญเป็นการค้า
        หมายถึงผู้มีศีลจะลดตัวลงไปเป็นลูกน้องของคนชั่วที่วางตัวเป็น
    ๑๗)    ครกมองฮ้างหมางเมิน            ข้าวเปลือก
        ซ้าหลอดมาเปิดเบี้ยแถมซิ้น        ใส่ใน
        หมายถึงคนจะหันหลังให้วัฒนธรรมของตนเอง
    ๑๘)    จวงจันทร์หล้างของแพง            ทางเทศสเภาพุ้น
        มาคั่นหิ้วหูซ่า                เที่ยวขาย
        หมายถึงของปลอมจะเต็มบ้านเต็มเมือง
    ๑๙)    มณีนีลเศร้าเสียแสง            สรรพฮูปมีแล้ว
        หินแฮ่เป็นหน่วยแก้ว            พิลาเข็มค่าสิแพง
        ยูงยางต้น                ลำงามสิตายแดด
        ขอนดอกไหลล่องน้ำ            สั่งมาปิ้นป่องใบ
        หมายถึงคนดีจะไม่ได้ดีแต่คนชั่วกลับได้ดีเพราะนายมันชั่ว
    ๒๐)    ไก่น้อยให้                กินนมนำกา
        หมาน้อยไห้                กินนมนำเสือโคร่ง
หมายถึงชาวบ้านจะพากันขอกินผู้แทนๆ(ชื้อเสียง)ก็จะไปถอนทุนคืนเหมือนไก่ถูกกากิน  หมาน้อยถูกเสือกัน
    ๒๑)    หมากน้ำเต้าหน่วยแห้ง            สิจมลงทางลุ่ม
        หินอยู่ใต้น้ำ                สิฟูขึ้นดังสโน
        หมายถึงคนดีจะไม่มีคนเลือกแต่จะไปเลือกเอาคนชั่วมาปกครองบ้านเมือง
    ๒๒)    เขาสิฆ่ากันตาย                คือขอนไฮ่
        มีแต่โลภอยากได้            บ่มีเอื้ออ่าวศีล
        หมายถึงผู้ถูกเลือกจะฆ่ากันเองเพราะผลประโยชน์ไม่ลงรอยกัน
    ๒๓)    มณีนิลเศร้าเสียแสง            สลับเพศ
        หินแฮ่เกิดเป็นหน่วยแก้วพิลาเข้ม        ค่าแพง
        หมายถึงคนดีจะถูกเจ้านายชั่วเอาคนชั่วมารับความชอบแทน
    ๒๔)    บัวขี้แบ้บานเกิด                กลางหนอง
        บัวทองเกิดหัวสวน            บ้านเก่าเฮาบ่อนเคยยั้ง
        หมายถึงคนดีๆทนระบบไม่ไหวก็ลาออกไป
    ๒๕)    ฝนตกโฮ่งไหลลงโฮม            โคกโท้โล้
        ที่ลึกมาแล่นตื้นไปห่ง            แต่บ่อนเขิน
        หมายถึงคนได้ดียิ่งได้ดีหรือคนรวยยิ่งรวยคนจนยิ่งจน(ปลาใหญ่กินปลาเล็ก)
    ๒๖)    กาดำดั้นบินไป                ลี้ลอบ
        ภูใหญ่ผาแผ่นล้านตัวเต้า            ต่ำปู
        หมายถึงคนชั่วรอบรู้โวหารเก่งคนใหญ่คนโตยอมสยบให้
    ๒๗)    คนเล่าพากันสร้างตันป่อง            ชลธี
        ปลาก็บินบนแยงเมฆพะโยม        ยังฟ้า
        หมายถึงการโกงกินจะมีอยู่ทุกวงการ
    ๒๘)    หนูซิงตะบะให้แมวบักดำ            ก้มขาบ
        หมาจอกมาเห่าช้าง            เป็นน่าอยากหัว
        หมายถึงประชาชนเจ้าของประเทศจะถูกข้าราชการผู้เป็นลูกจ้างของตนข่มเหง
    ๒๙)    หมาจอกขึ้นวอทอง            คนหามแห่
        คันคากมันอยากได้ฉัตรกั้น        แข่งฝน
        หมายถึงคนชั่วจะได้รับการยกย่อง
    ๓๐)    ขี้กระเดือนฮู้บินบน            อากาศ
        หินก้อนล้านฟูน้ำ            ล่องไหลแท้นอ
        หมายความว่าคนไม่มีความรู้ทั้งไม่มีศีลธรรมจะครองบ้านครองเมือง
    ๓๑)    พระสงฆ์เจ้าบ่มีสอน            ธรรมสวากข์
        มีแต่ความขี้คร้านฉันแล้ว            ก็เหล่านอน
        หมายความว่าพระสงฆ์ไม่เอาธุระในพระศาสนา
    ๓๒)    ฝูงคนเฒ่าศีลธรรม            บ่มีเชื่อ
        เชื่อแต่คนขี้เหล้า                มาเว้าแจกเงิน
        หมายถึงคนเฒ่าคนแก่จะไม่มีศีลธรรม
    ๓๓)    ความเดือนฮ้อน                คนก่อให้มันเป็น
        มีแต่อัปปรีย์เป็น                ให้หมั่นเห็นเลิงพ้อ
        หมายถึงคนจะเกิดเดือดร้อนเพราะบาปที่ตนก่อ
    ๓๔)    คนสิตายถ้อนเข้าเหลือสาม        ฮ่มโพธิ์ศรี
        เขาจึงมีใจคิด                เฮียกหาพระไตรแก้ว
หมายถึงเมื่อคนขาดศีลธรรมเข่นฆ่ากันเองตายมากขึ้นคนเหลือน้อยจนจะสูญพันธุ์ คนจึงใฝ่หาศีลธรรม
    ๓๕)    ต่อจากหั่น                พระยาธรรมสิมาซ่อย
        หินอยู่พื้นสิจมลง            คือเก่า
        บักน้ำเต้าหน่วยแห้ง            สิฟูขึ้นดั่งเดิม
หมายถึงเมื่อคนประพฤติแล้วธรรมก็คุ้มครอง  คนชั่วจะถูกเกลียดชัง  คนดีจะเป็นที่ยอมรับคือได้รับการยกย่อง  สรรเสริญ
    ๓๖)    ทุกสิ่งเชื้อที่เกิดอยู่            เมืองมนุษย์
เขาสิมีความสุข                ทุกข์บ่มีมาใกล้
หมายถึงว่าทุกชีวิตไม่ว่าคน,สัตว์ ต้นไม้  เขาจะไม่เบียดเบียนกันจะมีแต่ความสุขความเจริญตลอดไปเพราะการรักษาศีลธรรม

bandonradio