คำผญาจีบสาว

 

คึดฮอดน้องหลาย..ยามเดือนหงายได้แนมเบิ่ง
ขึ้นเทิงกกบักโกแล้ว..กะบ่มีคลื่นแหม่นได้โทร
อยากฮัลโหลไปเว้า..แต่ถึงคราวหัวลมป่วน
อยากมีหมู่หม่วนเว้า..บัดทางบ้านคลื่นบ่มี
เป็นจั่งซี้ตั่วหละเจ้า..บ้านของเฮานอบ้านถ่ง
พกมือถือไปเกี่ยวเข้า..แต่คนเว้าหักบ่มี
พอสิมีผัดบ่เว้า..บาดยามเฮาปีนกกก่อง
ย้อนอยากเว้ากับอี่น้องจั่งโสขึ้นดอกป่ายปีน
บ่ได้ยินอีหลีเบ๊าะ..หรือหว่าคุยกับทางอื่น
อ้ายหนิทนข่มขื่น..ย้อนหว่าฝืนขึ้นต้นไม้หาคลื่นกะบ่เจอ.

นางเอ้ย..นางมาลืมกะแล่มจ้อย.อ้ายคอยจนหว่าเปื่อย..วันเวลาผ่านไปเรื่อย.ไอติมนั้นเผิ่นบ่กิน..หันไปกินของทางพู้น.ลืมแล้วบ่ไอติมแถ่ง..น้องเคยแบ่งกินกับอ้าย.คราวกี้แต่เยาว์..โอ้นอสาวคราวกี้.ของหวานนั้นหมากเล็บแมว..ลืมแล้วบ้อหมากเหม่า.เฮาเคยกินจนลิ้นด่าง..อ้ายกับนางยังเคยเว้าตอนขุดเบ้าอยู่เลาะโพน
ยังเคยโตนน้ำเหล่นจนตาเว็นเบิดแสงส่อง..หย่างนำทางเสียงเขียดฮ้องมีสุขแท้ตั้งแต่หลัง..บาดนี้นอลาเฮือนบ้าน.หนีอีสานมากรุงใหญ่..ทำงานอยู่หม่องใด๋.ส่งควมไปกะบ่พ้อ.อ้ายรอน้องสิต่าวคืน..เจ้าเอ้ย..
ฝนตกรินไหลย้อย..อ้ายคอยนางใจวอนหวี่..จนหว่าเบิดเดือนสี่..เดือนห้ามาแล้วเด้อน้อง..อ้ายคองถ่าเจ้าแต่เหิง..เหลียวไปทางแก่วก้ำ..เขาใหญ่เมืองภูพาน..คึดฮอดเด้ตาหวานบ่าวผี่ชายเคยวอนเว้า..เจ้ามาไรลืมอ้ายบ่าวภูไทเสียงเหน่อๆ..หรือหว่าเธอบ่คึดง้อคราวกี้แต่หลัง..หรือหว่านางใจเลี้ยวเกี้ยวชายนอคนใหม่..ปล่อยให้ชายถ่าพ้อว้อ..โอ้ยนอเจ้าดอกส่างเป็น..

คันเจ้าไรลืมลืมเลี้ยว..ปั้นเข้าเหนียวเคยจ้ำป่น
หรือลืมคนจั่งอ้ายแล้ว..ทางยายเถ่าเจ้าอย่าลืม
ฮอดยามใด๋ฟ้ามืดคลึ้ม....ยังบ่ลืมคำแหม่หว่า
ฟ้าวกินปลากินเข้า..หัวลมหย่าวไฟสิดับ
คือสิดับ..แสงเฮืองๆขี้กระบองนออันน้อย
คันหว่าไรลืมข่อย..อย่าสุลืมคนชูส่ง..เด้อนาง
ยามฝนลงแล้วคล้อย..ยายเฝ้าคอยแนมทางต่าว
หวังสิเห็นโตเจ้า..เลาหนั่งเศร้าห่าฝนซา..
ฝากบอกสาวให้คืนบ้าน..อ่วยต่าวแหน่เด้อนาง
ผู่เผิ่นคอย..ควมเผิ่นหวัง..อยากเห็นนางอ่วยมาบ้าน..

            โอ้ยน้อ...นางเอ้ย
บุญกุศลสร้างได้ฮ่วมทางดอกจั่งหว่า
คงเป็นตาชื่นมื่นทุกคืนเช้าเจ้าหว่าใด๋
คันเจ้าไรลืมทิ่มคงขึ้นหนิมให้เขาส่า
เป็นคือจั่งมีดพร้าคันฝนได้กะบ่คม....สั้นแหล่ว..น้องสาวหล่าเอ้ย

หวังอันใด๋กะเพม้างบ่สมหวังดอกจักเถื่อ
เหลือแต่ใจนอฮ้างๆอดสาส่างหย่างเทียว
เหลียวทางใด๋กะมืดครึ้มอึมครึมหนทางหย่าง
ทางที่มีกะมาฮ้างๆหนทางน้อยจั่งข่อยเดิน..สั้นแหล่ว

เป็นจั่งใด๋น้อน้องสาวหล่า.....สุขซมบายดีบ่อ
หรือเจ้าเจ็บป่วยไข้..............ฮมฮ้อนทั่วคิง
คือบ่อแวมาเข้า..................เวปบ้านดอนเรดิโอจักเที่อ นางเอ๋ย
หรือว่าน้องหล่า...................นอนหลับไปแล้วหนอ คำแพงเอ๋ย

บ่ได้มาสองสามมื้อคือจั่งหว่านอเป็นปีสันบ๋อ
ครั้นสิจากไปแรมเดือนใจผี่ซายคงอุกเอ้า..
เจ้าอย่าไรลืมเลี้ยวทางเทียวที่เคยหย่าง..
ใจผี่ซายคงอ้างว้างคันนางน้อยบ่หว่าจา..
แนวคำจายังบ่คล่องตามครรรองน้องส่อยเบิ่ง
ไปเหิงเหิงหากสิฮู้หว่าซายนั้นเฝ้าเบิ่งแยง..อยู่เด๊ะ..

น้องเอ้ย..
ถ่านไฟเก่าเจ้ายังฮ้อนมันบ่มอนดอกคือหว่า..
อย่าสุจาหลาบหล่ายหมายเว้าต่อผี่ซายดอกเด้..
คันหว่าเซถลาล้มไผบ่โซมอ้ายสิเบิ่งเอาดอกนา..
ไผบ่แยงบ่จาอ้ายนี่นาผัดคอยเว้านำเจ้าดอกอยู่เด้..
บ่ได้เป๋แปรปลิ้นดอกเด้นางอ้ายฮู้ส่าว..
แต่บางคราวบ่อยากเว้าซอมเบิ่งเจ้าอยู่แต่เหิง..
เบิ่งเหิงเหิงบ่คือเว้าใจเฮาบ่คือหว่า..
บ่เป็นหยังดอกน้องหล่าญาอ้ายดอกส่างเป็น..
บ่อยากเป็นแนวนี้ย้อนหวังดีเบิดถู่อย่าง..
บ่เคยคิดหมุ่นม้างเป็นใด๋นั้นบ่หว่านาง..
กะสิคอยเบิ่งเจ้าอันใด๋ดีสิชูส่งสั้นแหล่ว..
ย้อนหวังดีบ่หวังได้บัดใจนั้นผัดส่างเป็น..
เฮ็ดจั่งใด๋นอใจข่อยมันสำออยบ่คือหว่า..
เบิ่งกายากะบ่น้อยบัดใจนั้นผัดจ่อยผอม..

ผู้สาวนั่งเข็นฝ้าย ........ชายกะนั่งเคียงกัน
พรรณนาคำกลอน ......เกี้ยวคำผญาเว้า
สาวกะเอาคำโต้ .........โยเยให้ฮู้ท่า
ส่วนว่าบาบ่าวท้าว .......กะเพียรเว้าว่าฮักหลาย
สาวกะบอกว่าอ้าย ......อย่าสิหล่ายแต่คำตั๋ว
น้องนี่กลัวคำลวง .........อย่าล่วงวาจาดื้อ
คันบ่คือคำเว้า ........... อย่าสิเอามาเว้าว่า
สิมาต้มผู้ข้า ..............ปะเดี๋ยวฟ้าสิผ่าเอา....สาเด๋
บัดนี่ชายกะเว้า ......... เอามือยกสาบาน
ขานเป็นวาจาไข .........ว่าดั่งใจคำเว้า
คันข้าเอาคำต้ม ..........เป็นคารมย์เว้าหล่าย...สาแหล๋ว
ขอให้ฟ้าผ่าอ้าย ............ ให้ตายแท้ขั่นบ่จริง
สาวกะนั่งเงียบนิ่ง .........ครุ่นคิดอยู่ในใจ
แล้วจั่งไขวาจา ..........ตอบบาพี่ชายท้าว
อ้ายสิเอาจริงแท้ ..........บ่มีแปลซั่นบ้อพี่
คันคิดดีแท้แท้ ............ให้ถามแม่เบิ่งก่อนนา
ตกลงกันแล้วน่า .........กะจั่งว่าได้มาขอ
กะจั่งขอยอยก ...........ขันหมากมาเพียงพร้อม
จั่งได้ดอมชมชื่น ..........เข้าพาขวัญป้อนไข่หน่วย
นี่จั่งสมครบด้วย ..........บทเบื้องสิแต่งงาน ...นี่แหล่ว
นี่จั่งแม่นแบบบ้าน ..........ของเก่าโบราณเดิม
เติมขึ้นมาทีหลัง ............หากบ่คือแนวนี่
อันแนวดีมันเบิดสิ้น ........มีแต่กินแล้วจั่งแต่ง
สาวกะห่าวแข้งแข้ง ......... แซงหน้าบ่ว่ากัน ฯ...เหอะ ๆ...

 

สิเว้าไปตามส่าว............ใจผู่สาวบ่คือหว่า
แฮ่งใจเฮากะผ่องนั้น.......บ่ทันฮู้หากบ่เจอ
คิดไปไกลใจเพ้อ...ละเมอไปเกือบหลงส่าว
ย้อนคิดนำผู่สาว..........ผัดโตเองบ่คิดย้อน
หลงนอนเพ้อ........โอ้ย!โตข่อยดอกส่างเป็น

อย่าสุลืมเด้อหล่าวันสงกรานต์ไกล้มาอ้ายยังถ่าสิพ้อพบ
ไกล้สิจบหละไป่นอน้องอ้ายครองถ่าสิพบเจอ
ไปเฮียนไกลต่างบ้านจากไปนานอ้ายฮอนฮ่ำ
อ้ายคึดนำแต่อี่น้องเฮียนจบแล้วอย่าสุลืม
เงินที่ยืมเขามานั้นส่งไป..ใช้พอบ่
อย่าลืมเด้ออี่น้องคนกู้ให้นั้นแหม่นไผ
ถึงสิทุกข์ยากฮ้ายเฮ็ดจั่งใด๋อยากพ้นทุกข์
จั่งได้มุมาดม้างยืมตังค์ให้ส่งเจ้าเฮียน

อ้ายบ่มีดอกเด้อหล่าปริญญาสิมาข่อง
มีแต่โตหล่องข่องกับใจน้อยค่อยก้าวเดิน
หวังมีเงินมีบ้านจั่งสู่งานอยู่เช้าข่ำ
เอาแฮงกายเข้าแลกเดินสู่ดอกส่าวไป
ฮอดยามใด๋คิดท้อยังคอยรอแฮงใจอยู่
จักผู่ใด๋สิฮู้แท้ในใจนั้นอ้ายส่างเหงา..แท้เด้
บ่เคยเคยคิดอุกเอ้าบ่เคยเหงาย้อนงานหย่าว
หวังเพียงแต่มื้ออื่นเช้าสิได้พ้อหม่อมพะนาง..

คือส่างมาเฮ็ดตาส้มหลับตาชังใส่ญาผี่
บาดมาหาผัดแหล่นลี้เฮ็ดจั่งซี้สิคิดใด๋
ย้อนเดาใจน้องบ่ออกรึมารยาเต็มกระต่า
คือจั่งเผิ่นหว่าไว้เอาเกวียนร้อยใส่บ่พอ
เฮ็ดจั่งใด๋หละนออ้ายอันซายพึ่งหัดใหม่
อยากสิฮู้ใจ..ใสแจ้งอันควมแท้อยู่ใน..
เผิ่นหว่าใจคนนั้นคือเถาวัลย์พันเกี่ยว..สั้นบ้อ
คันบ่เหลียวกะบ่เว้าขอซอมเจ้าเบิ่งเอา
ทั้งที่ปากบอกไม่แต่ทางใจผัดคึดต่าง
ส่างสิเป็นคือเผิ่นเว้าสั้นตี้น้องแต่ก่อนเหิง
เบิ่งภายนอกนอสวยเช้งข้างในเจ้าสิจั่งใด๋
เป็นจั่งใด๋ให้ลองเว้าเป็นแนวใด๋กะลองกล่าว
อดสาสอนผู้บ่าวน้อยให้เฮียนฮู่แหน่เป็นหยัง
ย้านเป็นคือจั่งควมเขาเว้าสิลองฮักจักกี่หน..สั้นบ้อ
อ้ายบ่เอาดอกเด้อนางขอเถื่อเดียวกะพอแล้ว..อิอิ

เจ้าเอ้ย..หวังสิได้สุขใจเบิดถู่อย่าง..สั้นแหล่ว
บ่อยากคิดหมุ่นม้าง..แต่ใจอ้ายดอกส่างเป็น
เป็นกะเว็นกระวายเอ้า...ฮ้อนฮนจนหว่าป่วง!
จักเป็นหยังเด้เจ้า..นอโตอ้ายแหม่นส่างเป็น
บ่เคยเป็นแนวนี้..ทางใจผี่บ่เคยเป็น..
หนั่งคิดไปจนหว่าเย็นยังบ่เห็นทางหายเอ้า
ซอมโตเองคิดหลายหม่องมองโตเองคึดติต่าง
ส่างมาเป็นแนวนี้โอ้ยใจข่อยดอกส่างเป็น.เจ้าเอ้ย..

คันหว่าคิดดีแล้วให้ตรองดูดอกสาก่อนเด๊ะนาง
บ่แหม่นหยังที่อ้ายเว้า..ย้อนห่วงเจ้าสิเก่าหมอง
ตามครรลองที่เผิ่นเว้า..ใจของเฮาเข้าใจข่อง
ให้เข้าใจตัวน้องส่วนโตชายนั้นแล้วแต่
แข่เข้าใจโตน้อง...ส่ำนี้ดอกแหม่นดี
ส่วนหว่าโตอ้ายนี้ย้อนคิดดีเบิดถู่อย่าง
บ่เคยคิดหมุ่นม้างเข้าใจเจ้าดอกสู่แนว
ส่วนหว่าเรื่องที่แล้วผ่านมาบ่คือคิด..สั้นบ้อนาง
เป็นจั่งใด๋อ้ายกะฮู้..โอ้ย! โตอ้ายหว่าสู่แนว
คันหว่าดีแล้วสิยู้...อ้ายสิชูดอกยู้ส่ง..สั้นแหล่ว
สมประสงค์โตเจ้าแล้ว..โตอ้ายจั่งสิหนี..อิอิ
เคยสัญญากับไผบ้างจำได้บ่นอคนดี
บัดนี้ฟ้าฝนมาเสียงคะนองเครงครื้น
เจ้าอย่ายืนกลางแจ้งให้ฟ้าวแหล่นหาหม่องหลบ..เด้อหละนาง
คำสัญญาบ่คือดังฟ้าสิผ่าเด๊ะหัวน้อง
อ้ายนี้คองคอยถ่าเจ้าสิจาบ่เห็นต่าว
ย้านหว่าลืมคำเว้าที่เคยอ้อนต่อผี่ซาย
ตามซำบายโลดเด้อน้องอ้ายบ่หว่าดอกเนียวใด๋
แต่บ่ซำบายใจย้อนสัญญาสาบานไว้
เฮ็ดจั่งใด๋ดอกเด้หล่าถอนคำจาโลดอ้ายหว่า
ย้อนหว่าห่วงเจ้านั้นน้า..ยามเสียงฟ้าคึกคะนอง..

เจ้าเอ้ย..
เผิ่นหว่าน้ำโขงแฮ่ง..ชีมูลยังไหลอยู่
คันคูนาถ่าบักตู้..สิมาส่าวเอาฮุตนา
หายไปไสแล้วนอหล่าบ่กลับมาบ้านเก่า
อ้ายคองหาสิเห็นเจ้า..บัดยามเศร้าอยู่บ่เป็น
ยามตาเว็นต่ำคล้อยอ้ายหนั่งหงอยอยู่เลาะถ่ง
คึดพะวงแต่อี่น้อง..มื้อใด๋หล่าสิต่าวคืน
ตกกลางคืนหมอลำห่าวแต่โตเฮาผัดนอนถ่ง
ตกดึกมานอนสะดุ้ง..ย้อนสายมุ้งอ้ายหว่าหลุด..
บางคืนหลุดปากเว้า..คะนิงนำแต่เนื้ออุ่น
นอนอยู่เดียวเปนตาย้าน..ยามหมาหอนอ้ายใจสั่น
ฮอดยามหนาวนอนสะบั้นได้แต่ฝันดอกคือหว่า
บ่หลูโตนบ้อนอหล่าอดสาเว้าให้เบิ่งแยง
กินของแพงเผิ่นลืมเข้า..กินของเมาลืมน้ำโอ่ง
เหลียวเบิ่งโขงแห้งขอดคึดฮอดชู้อยู่บ่เป็น
นอนกางวันยังฝันพ้อ..โอ้ยนอนางสังมาหน่าย
ย้อนหว่าทุกข์ยากฮ้าย..เพียงฝันพ้อกะแหม่นดี
บ่ได้มีเนียวรั้ง..บ่มีหยังสิโอ้อ่าว..ย้อนหว่าเฮาผู่ฮ้ายแถมพ่วงท้ายอ้ายหว่าจน.

น้องเอ้ย..
อ้ายนี้ใจประสงค์ส่างทางบ่มีกะได้ส่าว..ตั่วหละนาง
บัดทางมีจั่งได้ฟ้าวมาพบพ้อหม่อมพะนาง
เจ้าอย่าไรลืมเลี้ยวทางเทียวที่เคยหย่าง
ใจผี่ชายคงอ้างว้างคันนางน้องบ่หว่าจา
วันเวลาผ่านพ้นใจคนเฮาบ่คือหว่า..สั้นบ้อ
บ่ป็นหยังดอกเด้หล่าโตอ้ายกะหว่าเป็น..อิอิ
ปลากระดี่ได้น้ำฟ้าใหม่นอหลังฝน
คือจั่งคนอกหักฮักพังได้หนั่งเศร้า
บัดแต่มาเจอเจ้า..ใจชายสังมาสื่น..
หัวใจชายคะลาดลื่น..ยืนเศร้าอยู่บ่เป็น
คือน้ำเย็นชะโลมร่าง..แนมทางใด๋หัวใจสื่น
ควมขมขื่นแต่ครั้ง..มะลางเลื่อนจั่งหว่าหาย
ขอบใจหลายเด้หล่า..มาเป็นยาล้างใจผี่
เจ้าผู่ดีเด้จั่งน้องอ้ายคองถ่าอยู่แต่เฮิง...
ซอมเบิ่งเอาเด้อหล่าญาชายสิคือหว่าบ่นอ
ดำข่อหล่อนอต่ำต้อยหัวใจอ้ายสิแหม่นใส..บ่
เป็นจั่งใด๋ให้เฮียนฮู้ขอเป็นหมู่สาเป็นหยัง
บ่อยากเสี่ยงผิดหวังคือจั่งคราวแต่วันกี้

อ้ายนี้คนใจน้อยแต่ใจจริงจั่งคือหว่า..สั้นแหล่ว
ปรารถนาสิพบพ้อคนใจต้องหว่าข่องกัน.
เดือนสามคล้อยอ้ายยังคอยอยู่หม่องเก่า
จนหว่าเดือนสี่แล้วโอ้ยเดือนห้าสิต่าวถึง
จักอี่หยังดึงโตเจ้าหรือใจเขาคอยเฝ้าเกี่ยว
อ้ายนี้เหลียวพ้อว้อสิพบพ้อหน่อพะนาง
เป็นพิสังจั่งบ่ฮู้อ้ายถ่าอยู่เด้อแนวหลัง
เฮ้ดอี่หยังอยู่ไสนอ..อ้ายคนรอนี้รอเก้อ
คันไผเจอเธอฝากบอกให้แหน่แหม่ยังรอ
ผ่อกะคอยควมหวังลูกสาวจบสิคืนบ้าน
จากไปนานมิดสี่หลี่..บ่มีเค้าสิต่าวมา

สุขซำบายดีบ้อหล่าส่งข่าวมากะไคแหน่
อย่าให้แหม่เจ้าถ่าเถียงนาเศร้าเจ้าบ่มา
ปีใหม่เลยแล้วน้าสงกรานต์เลยกะบ่ต่าว
ฝากข่าวมาแหน่เด้อน้องไผคองถ่าอย่าสุลืม.
เหลียวไปทางอีสานกล้ำหนองคายบ้านผี่
ขี้ดินแดงไหง่ง่อง..พายุต้าวหย่าวบักเห็บ
เคยแหล่นเก็บกับอี่น้อง..คราวกี้ตั้งแต่เยาว์
จำได้บ่นอน้องเจ้าสองเฮาคราวหม่วนสื่น
หาเก็บฟืนดังข้างเล้า..ลมหนาวเข้าได้อุ่นคิง
ดังไฟผิงจี่เข้า..มันแกวน้อยส่อยกันหมก
บาดยามตกเดือนห้า..ฝนมาหัวลมป่วน
เคยเหล่นหม่วนกับอี่น้อง..ของเฮือนน้อย..อย่าสุลืม
ส่อยเว้าตื่มแหน่เด้อเจ้า..คันคึดฮอดอย่าสุลืม..เจ้าเอ้ย..